Feit of fictie: mythen over reptielen, geleedpotigen en anderen

In feite is de wereld van mieren vol informatie die ze verkrijgen via verschillende geurstoffen en feromonen. Een dode mier wordt nog enkele dagen door zijn soortgenoten als levend beschouwd, maar erg lui. Wanneer de feromonen vervliegen, brengen de nette insecten hun soortgenoot naar de afvalhoop — een soort mierenkerkhof.

Als je een mier insmeert met een stof die naar verrotting ruikt, brengen de insecten hun soortgenoot naar het kerkhof. Hoe vaak de "dode" ook terugkeert naar het mierennest, ze zullen dit steeds opnieuw doen totdat hij werkelijk sterft.

Meer interessante feiten over mieren vind je in ons artikel ☛

Insecten en spinachtigen kunnen veel ogen hebben. Dit heeft echter geen invloed op de scherpte van hun zicht. Insecten hebben over het algemeen een minder scherp zicht dan gewervelde dieren en hebben moeite om afstanden tot objecten in te schatten.

Zo kunnen schorpioenen bijvoorbeeld tot twaalf ogen hebben, maar ze zien heel slecht en kunnen slechts tot op enkele centimeters om zich heen duidelijk waarnemen. Toch zijn schorpioenen zeer succesvolle jagers.

Spinnen kunnen tot acht ogen hebben, waarbij elk paar is aangepast aan specifieke taken. Spinnen die netten bouwen om prooien te vangen, hebben slecht zicht maar zijn uiterst gevoelig voor trillingen. Spinnen hebben meerdere sensorische organen om hun omgeving te voelen, die bijna allemaal op hun poten zitten. Spinnen die zonder vangnet jagen, hebben goed ontwikkeld zicht. Zo kunnen springspinnen bijna net zo goed zien als mensen.

Meer interessante feiten over spinnen vind je in ons artikel ☛

Bij het kiezen van een slachtoffer richt de vrouwelijke mug zich natuurlijk op warmte-uitstraling, maar zo'n "warmtecamera" van de mug werkt slechts binnen een bereik van enkele meters.

Naast de "warmtecamera" hebben muggen een chemische analyzer waarmee ze zich oriënteren op de geur van melkzuur in zweet (enkele kilometers), op koolstofdioxide uitgeademd door mensen (honderden meters), en op beweging. Ook reageert de vrouwelijke mug op licht en geeft de voorkeur aan zwak verlichte ruimtes, waardoor vrouwelijke muggen in stadsappartementen voornamelijk 's nachts actief zijn.

Meer interessante feiten over muggen vind je in ons artikel ☛

Deze misvatting bestaat al duizenden jaren. Zorgvuldig onderzoek heeft aangetoond dat er eigenlijk twee hoofdredenen zijn voor kleurverandering. Ten eerste is de kleur afhankelijk van de emotionele toestand van het reptiel; ten tweede van de omgevingsomstandigheden: temperatuur, vochtigheid, licht, enz. Bovendien verandert de kameleon niet onmiddellijk van kleur. Dit gebeurt binnen enkele minuten.

Lees meer over deze mythe in ons artikel ☛

Meer interessante feiten over kameleons vind je in ons artikel ☛

Onderzoek met behulp van een elektronenmicroscoop naar de onderkant van dit reptiel heeft aangetoond dat de reptielen nanotechnologie gebruiken. Gekko's maken gebruik van het Van der Waals-effect als kleefkracht. Dit werking ervan is dat wanneer moleculen van verschillende stoffen dicht genoeg bij elkaar komen, er aantrekkingskrachten tussen hen ontstaan — de Van der Waals-krachten.

Door Van der Waals-krachten te gebruiken voor hechting aan oppervlakken kunnen gekko's zich voortbewegen op gladde oppervlakken zoals glas, slechts met één teen aan glas hangen, en zelfs klimmen op verticale oppervlakken en plafonds.

Meer interessante feiten over gekko's vind je in ons artikel ☛

Tijdens het paren, wanneer zeekatten samenkomen, zorgen de grootste mannetjes ervoor dat geen rivalen in de buurt van hun harem komen. Maar jonge mannetjes die "verboden vruchten" willen proeven, hebben een truc: ze veranderen van kleur naar bruin met vlekken en sluipen de harem binnen als vrouwtje.

Eenmaal binnen in de harem, wachten ze tot het dominante mannetje afgeleid is en veranderen dan snel van kleur en proberen vrouwtjes te benaderen. Nadat ze hun doel hebben bereikt, veranderen ze weer van kleur naar vrouwtje en ontsnappen.

Meer interessante feiten over zeekatten vind je in ons artikel ☛

Er is iets soortgelijks bij sommige insecten, ten minste bij twee soorten van de loopkevers — de bommenwerperkevers. Ze komen op alle continenten voor behalve Antarctica. Bommenwerperkevers hebben speciale apparaten die doen denken aan een vlammenwerper of een raketmotor met een ontstekingssysteem. De vlammenwerper is giftig en heeft een verdovende werking.

De vlammenwerper van deze kevers is een soort verdedigingsmechanisme. Bommenwerperkevers kunnen vrij precies op hun vijand schieten uit klieren aan de achterkant van hun buik met een zelfverhittend mengsel van chemische stoffen. De temperatuur van het mengsel kan bij het schieten oplopen tot 100 °C, en het vrijkomen gaat gepaard met een luid geluid. Zo’n schot duurt 8–17 ms en de snelheid van de hete vloeistof is ongeveer 10 m/s.

Hoe dit eruit ziet en hoe zo’n verdedigingsmechanisme werkt, kun je zien in de video aan het einde van dit artikel.

Regenwormen (of aardwormen) zijn de hoeders van de meest waardevolle natuurlijke formatie — de vruchtbare bodemlaag van de planeet. Het is nu met zekerheid te zeggen dat dankzij hun activiteiten planten kunnen groeien op het grootste deel van het aardoppervlak, en dus ook al het andere leven mogelijk is dat verbonden is met voedselketens.

De verantwoordelijkheid ligt volledig bij de larven van de huismot, die geen stof of wol eten, maar zich een weg erdoorheen knagen en haar op bont aantasten om bij organische resten te komen — vetten en eiwitten die in microscopische hoeveelheden op dierlijk haar achterblijven. Deze kleine, halftransparante wormpjes zijn moeilijk vanaf de buitenkant te zien, omdat ze zich altijd in het diepste deel van het voedingssubstraat bevinden.