English 
Українська 
Русский 
Polski 
Deutsch 
Français 
Español 
Svenska 
Dansk 
한국인 
日本語 
Elk mens heeft van nature bepaalde talenten, maar ieders vaardigheden zijn verschillend. Artistiek talent, bijvoorbeeld, gaat niet per se samen met een hoog IQ. Soms blijken zelfs kinderen met ontwikkelingsachterstanden verrassende talenten te hebben voor tekenen, muziek of toneel. En omgekeerd: iemand met een uitzonderlijk intellect hoeft niet noodzakelijk over artistieke vaardigheden te beschikken. Dit onderstreept dat verstand en creativiteit verschillende vormen van begaafdheid zijn, en dat iedereen zich op zijn eigen manier ontwikkelt.
Een hoog IQ biedt zijn bezitter echter wel een aantal voordelen in het leven. Iemand met een goed ontwikkeld verstand verwerkt nieuwe informatie gemakkelijk, kan feiten analyseren en kennis toepassen bij het oplossen van uiteenlopende vraagstukken. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel intellectuelen succesvol zijn in de wetenschap, techniek, het bedrijfsleven of leidinggevende functies.
Toch hebben wetenschappers iets interessants opgemerkt: mensen met een hoog IQ hebben vaak kenmerken die op het eerste gezicht niets met hun verstandelijke vermogens te maken lijken te hebben. Laten we zeven van deze typische eigenschappen bekijken.
1. Verhoogde angstgevoelens
Mensen met uitzonderlijke intellectuele vermogens zijn vaak angstiger dan anderen. Hun vermogen om situaties diepgaand te analyseren speelt hierin een dubbele rol. Aan de ene kant kan een intelligent persoon potentiële problemen vooraf inschatten en oplossingen bedenken. Aan de andere kant zorgt datzelfde inzicht ervoor dat hij ook de negatieve scenario’s ziet — waardoor hij zich zorgen kan maken lang voordat het probleem zich daadwerkelijk voordoet.
Deze voortdurende bezorgdheid leidt vaak tot stress, slaapproblemen en zelfs neerslachtige gevoelens. Een hoog IQ maakt het dus mogelijk om moeilijkheden te voorzien, maar maakt iemand tegelijkertijd kwetsbaarder voor onrust en zorgen.
2. Linkshandigheid
Linkshandigheid werd lange tijd eerder als een nadeel dan als een voordeel beschouwd: de wereld om ons heen is immers vooral afgestemd op rechtshandigen, waardoor linkshandigen zich voortdurend moeten aanpassen. Toch werkt het brein van linkshandigen iets anders, en sommige onderzoeken wijzen op unieke intellectuele sterke punten bij deze groep.
Veel linkshandigen blijken bijvoorbeeld over een rijke verbeeldingskracht, een grote woordenschat en een sterk vermogen tot out-of-the-box denken te beschikken. Onder hen bevinden zich opvallend vaak getalenteerde wiskundigen, ingenieurs en kunstenaars.
Natuurlijk maakt linkshandigheid op zichzelf iemand nog geen genie, maar deze eigenschap van de hersenontwikkeling gaat vaak gepaard met een originele kijk op de wereld en een creatieve benadering van problemen.
3. Laat slaapritme (“nachtuil”)
Mensen met een hoog IQ blijken vaak een “nachtuil” te zijn — ze gaan pas ver na middernacht slapen en staan laat op. De meeste mensen leven echter volgens het ritme van een “ochtendmens”: vroeg opstaan en vroeg naar bed, wat volgens artsen het gezondste dagritme is. Nachtuilen hebben inderdaad vaker last van problemen met hun zenuwstelsel of hart- en bloedvaten door slaapgebrek of verstoorde bioritmes.
Toch vertonen veel nachtbrakers juist ’s avonds en ’s nachts een opvallend analytisch vermogen en concentratie. Ze kunnen zich beter focussen en raken minder snel vermoeid. Interessant is dat veel bekende wetenschappers, ingenieurs en leiders zichzelf als nachtuil beschouwen. Misschien stelt hun gewoonte om ’s nachts te werken hen in staat om dieper in problemen te duiken en creatieve oplossingen te vinden — al moet men het belang van een gezonde slaap niet onderschatten.
Dit zou je kunnen interesseren
Chronotype “ochtendmens”: kenmerken en aanbevelingen
Chronotype “nachtuil”: kenmerken en aanbevelingen
4. Goed gevoel voor humor
Een goed gevoel voor humor gaat vaak hand in hand met een hoge intelligentie. Om een grap subtiel te begrijpen of anderen aan het lachen te maken, is het niet genoeg om gewoon een mop te kennen — daarvoor is een goed ontwikkeld verstand nodig. Een scherp intellect helpt om verborgen paradoxen en grappige tegenstrijdigheden in situaties op te merken.
Iemand met een rijke woordenschat en een snel denkvermogen speelt gemakkelijker met taal en bedenkt spitsvondige opmerkingen. Niet voor niets wordt gezegd dat humor een teken van intelligentie is: veel intellectuelen kunnen briljant grappen maken en waarderen complexe, subtiele humor.
5. Neiging tot rommel
De drang naar zogenaamde “creatieve rommel” is een ander kenmerk van buitengewone geesten. Het bureau van een genie ligt vaak vol met boeken, aantekeningen en ogenschijnlijk willekeurige spullen. Vreemd genoeg kan rommel op zichzelf het brein stimuleren.
Onderzoekers vermoeden dat een minder geordende omgeving mensen ertoe aanzet om orde in hun gedachten te scheppen. Wanneer alles om je heen chaotisch is, probeert het verstand structuur aan te brengen en naar nieuwe oplossingen te zoeken — en dat leidt tot een golf van creativiteit. Veel uitvinders en kunstenaars gaven toe dat ze zich juist geïnspireerd voelen in een creatieve wanorde, en niet in een perfect opgeruimde kamer.
De neiging om spullen rond te strooien gaat dus soms gepaard met onconventioneel denken en een hoog niveau van creativiteit.
6. Zelfkritiek
Mensen met een hoog IQ zijn meestal erg zelfkritisch en stellen hoge eisen aan zichzelf. Denk aan de beroemde uitspraak van Socrates: “Ik weet dat ik niets weet.” Op het eerste gezicht lijkt het een grap, maar de betekenis is diepgaand.
Naarmate de kennis toeneemt, beseft iemand des te meer de grenzen van zijn begrip. Daarom twijfelen intellectuelen vaker aan de volledigheid van hun kennis en zijn ze zelden overmatig zelfverzekerd. Integendeel, mensen met een lager ontwikkelingsniveau zijn vaak overtuigd dat ze alles weten wat nodig is en staan zelden stil bij hun eigen tekortkomingen.
Het verband tussen verstand en zelfkritiek is wetenschappelijk aangetoond: in de psychologie bestaat zelfs het Dunning-Kruger-effect, dat dit patroon beschrijft (onbekwame mensen overschatten zichzelf, terwijl echt bekwame mensen vaak aan zichzelf twijfelen).
Een slim persoon is dus zelden helemaal tevreden over zichzelf — maar juist een gezonde dosis twijfel stimuleert hem om verder te leren en te groeien.
7. Liefde voor katten
Hoe verrassend ook, zelfs de keuze van een favoriete huisdier kan verband houden met het intelligentieniveau. Onderzoek van Amerikaanse psychologen toonde aan dat kattenliefhebbers gemiddeld hoger scoren op intelligentietests dan hondenliefhebbers.
Het is nog niet helemaal duidelijk waardoor deze verschillen ontstaan. Misschien ligt het aan karakterverschillen en levensstijl: kattenmensen zijn vaker introvert en houden van huiselijke rust, boeken, studie of werk achter de computer. Hondenliefhebbers daarentegen zijn meestal extraverter en fysiek actiever: ze gaan makkelijk op reis, doen ochtendruns, houden van sport en drukke gezelschappen.
Geen wonder dat hondeneigenaren als energieker en socialer worden beschouwd. Maar kattenfans scoren dan weer beter op het gebied van verstand — althans volgens het genoemde onderzoek.
Het vermogen om snel te leren, een goed geheugen en een analytische geest zijn grotendeels aangeboren. Maar zelfs het grootste natuurlijke talent kan zich niet ontwikkelen zonder een stimulerende omgeving en passende opvoeding.
Daarom is de rol van ouders en leraren vanaf jonge leeftijd zo belangrijk. Als een kind veel aandacht krijgt, zijn nieuwsgierigheid wordt aangemoedigd en zijn interesse in kennis wordt gevoed, zal zijn intellect zich veel actiever ontwikkelen.
Kinderen die vanaf jonge leeftijd worden onderwezen en geïnspireerd om nieuwe dingen te ontdekken, groeien op tot slimmere, nieuwsgierigere en zelfverzekerdere mensen. Deze eigenschappen helpen hen later om succesvol te worden — of ze nu linkshandig zijn, nachtuilen of kattenliefhebbers.
