
Het wordt algemeen aangenomen dat Thomas Edison (Thomas Edison) een weinig geschoold persoon was, een getalenteerde autodidact die weinig van theorie begreep en bij zijn werk voornamelijk intuïtie en trial-and-error-methoden gebruikte. Echter, het in de VS begin jaren 90 verschenen eerste deel van de verzamelde werken “The Papers of Thomas Alva Edison” weerlegt deze gevestigde mening. Gepubliceerde documenten tonen overtuigend aan dat de uitvinder diepgaande kennis had van de wetenschappelijke literatuur uit die tijd. Overigens publiceerde Edison zelf ook verschillende artikelen in technische tijdschriften.
Het was juist zijn kennismaking met technische literatuur die hem hielp de elektrische gloeilamp te verbeteren (en niet uit te vinden, zoals velen denken). Maar laten we bij het begin beginnen.
Al in het begin van de 19e eeuw stelde de Russische wetenschapper Vasili Petrov, die als eerste het fascinerende fenomeen van elektrische ontlading in zijn dagboek beschreef, voor dat dit in de toekomst op een of andere manier kon worden gebruikt. In 1813 werd de “vonkboog” ontdekt. En in 1876 demonstreerde de beroemde Russische natuurkundige Jablochkov een krachtige elektrische lichtbron met een lichtsterkte van 6000 kaarsen. Deze uitvinding, bekend als de “kaars van Jablochkov”, werd met succes gebruikt voor de verlichting van avondstraten en pleinen voor theaters. Destijds stond er in Franse kranten te lezen: “De Russische natuurkundige heeft alle Parijse lantaarnopstekers werkloos gemaakt.”
Maar de “kaars van Jablochkov” had één belangrijk nadeel — door het te hoge vermogen en de omvangrijke constructie was deze niet geschikt voor huisverlichting.
Ongeveer tegelijkertijd kondigde de natuurkundige-uitvinder Alexander Lodygin zijn uitvinding aan. In 1873 ontwierp hij een apparaat waarbij een stukje koolstof oplichtte tussen twee elektroden onder een glazen vacuümkap wanneer er stroom doorheen ging. Er was nog maar één stap verwijderd van de moderne gloeilamp.
En die stap werd gezet. In 1880 verkreeg de Amerikaanse uitvinder Thomas Alva Edison een patent op de elektrische gloeilamp.

Thomas Edison op 35-jarige leeftijd (1882) | wikimedia.org
Hij was echter niet de eerste die het moderne model van de gloeilamp patenteerde. Tien maanden vóór hem demonstreerde de Engelse uitvinder Joseph Swan een soortgelijke lamp in Newcastle. Bovendien had Swan een jaar eerder dan Edison een patent gekregen op zijn uitvinding.
Het is tegenwoordig onbetwistbaar dat Thomas een artikel in het tijdschrift “Scientific American” las over het werk van Swan met gloeilampen. Omdat Swans uitvinding onvolmaakt was, kon hij deze verbeteren.
Het duurde niet lang voordat deze uitvinding Edison veel geld begon op te leveren, wat Swan begrijpelijkerwijs verontwaardigde, waarna hij een rechtszaak tegen de Amerikaanse uitvinder aanspande.
De Britse rechtbanken verklaarden Thomas Edison schuldig aan schending van auteursrechten. Volgens de uitspraak moest hij Swan als partner opnemen, wat ook gebeurde, en Edisons bedrijf in Groot-Brittannië werd omgedoopt tot “Edison and Swan United Electric Company” (later kocht Edison het aandeel van Swan in het bedrijf).
Maar de problemen waren nog niet voorbij. In de VS werd een eerdere uitvinder gevonden. Op 8 oktober 1883 besloot het Amerikaanse octrooibureau dat de uitvindingen van Thomas Edison waren gebaseerd op die van een zekere William Sawyer, en de patenten van Edison werden ongeldig verklaard.
Waarom wordt hij dan toch als de uitvinder van de gloeilamp beschouwd? Dit komt omdat hij eigenaar was van een energiebedrijf (dat later “General Electric” zou worden genoemd) en het energiesysteem van New York creëerde. Bovendien bleef hij de uitvinding verbeteren, en terwijl de eerste lampen na 150 uur werk doorbrandden, ontwierp Edison later een lamp die 1200 uur meeging.

Zo is het onterecht om Edison alleen als de uitvinder van de gloeilamp te beschouwen, aangezien zijn elektrische gloeilamp slechts een verbetering was van eerdere versies van andere wetenschappers.
De eer van de uitvinding komt ook toe aan de Duitse uitvinder Heinrich Göbel, die als eerste op het idee kwam om lucht uit een glazen lamp te pompen. En de Russische uitvinder Alexander Lodygin stelde als eerste voor om de gloeidraad niet van koolstof of verkoolde vezels te maken, maar van het hittebestendige wolfraam.
Maar Edison bedacht de moderne vorm van de lamp, de schroefvoet met fitting, de stekker, het stopcontact, en zekeringen. Hij droeg veel bij aan de massale toepassing van elektrische verlichting.
Interessant feit!
De Amerikaanse uitvinder en ondernemer Thomas Alva Edison, die in de VS 1093 patenten en ongeveer 3000 patenten in andere landen verkreeg, is de bedenker van de fonograaf, hij verbeterde de telegraaf, de telefoon, filmapparatuur en ontwikkelde een van de eerste commercieel succesvolle versies van de elektrische gloeilamp.
Edison onderscheidde zich door een opmerkelijke doelgerichtheid en werkethiek. Toen hij op zoek was naar een geschikt materiaal voor de gloeidraad van de elektrische lamp, testte hij ongeveer 6000 materiaalmonsters voordat hij koos voor verkoold bamboe. Bij het testen van de eigenschappen van de koolstofketen van de lamp bracht hij ongeveer 45 uur zonder rust door in het laboratorium. Zelfs op hoge leeftijd werkte hij 16–19 uur per dag.
“Genialiteit is 1 procent inspiratie en 99 procent transpiratie”, zei Thomas Edison.

Thomas Edison op 75-jarige leeftijd (1922) | wikipedia.org
Nicola Tesla sprak over zijn collega als volgt:
“Als Edison een naald in een hooiberg zou moeten vinden, zou hij geen tijd verliezen met het bepalen van de meest waarschijnlijke locatie. Hij zou onmiddellijk met de ijver van een bij de ene strootje na de andere inspecteren, totdat hij vond wat hij zocht. Zijn methoden zijn buitengewoon inefficiënt: hij kan een enorme hoeveelheid tijd en energie verspillen en niets bereiken, tenzij het geluk hem bijstaat. In het begin keek ik met droefheid naar zijn werk, beseffend dat een beetje theoretische kennis en berekeningen hem 30% van zijn inspanningen zouden hebben bespaard. Maar hij koesterde een oprecht minachting voor theoretisch onderwijs en wiskundige kennis, vertrouwend volledig op zijn instinct als uitvinder en gezond verstand.”
Het werk van Thomas Edison met Nicola Tesla
In 1884 nam Edison de jonge Servische ingenieur Nicola Tesla in dienst, wiens taak het was om elektromotoren en generatoren voor gelijkstroom te repareren. Tesla stelde voor om wisselstroom te gebruiken voor generatoren en energiecentrales. Edison stond koel tegenover Tesla’s nieuwe ideeën, en er ontstonden vaak meningsverschillen.
Tesla beweerde dat Edison hem in het voorjaar van 1885 50.000 dollar beloofde (destijds een bedrag dat ongeveer gelijk stond aan 1 miljoen moderne dollars) als hij in staat zou zijn de gelijkstroommachines van Edison structureel te verbeteren. Nicola begon enthousiast te werken en presenteerde al snel 24 varianten van Edison-machines op wisselstroom, een nieuwe commutator en een regelaar die de prestatiekenmerken aanzienlijk verbeterden.
Hoewel Edison al deze verbeteringen goedkeurde, weigerde hij Tesla's beloning, zogenaamd omdat een immigrant de Amerikaanse humor nog niet begreep. Tesla, diep beledigd, nam onmiddellijk ontslag. Een paar jaar later opende Tesla vlakbij Edison zijn eigen “Tesla Electric Light Company”. Daarna begon Edison een uitgebreide informatiecampagne tegen wisselstroom en beweerde dat de hoge spanning die in wisselstroomsystemen werd gebruikt, gevaarlijk was.

Nicola Tesla in het laboratorium in Colorado Springs (VS). Begin 1900 | wikimedia.org
De oorlog van de stromen | Wat is beter: gelijkstroom of wisselstroom?
In tegenstelling tot Edison, die zich profileerde als een onvermoeibare experimentator en vaardige zakenman, vertrouwden de aanhangers van wisselstroom op wiskunde en natuurwetten. Na kennis te hebben genomen van Edison’s patent ontdekte de Amerikaanse ondernemer en ingenieur George Westinghouse het zwakke punt van zijn systeem — aanzienlijke energieverlies in de kabels bij de overdracht van elektriciteit over grote afstanden.
Uiteindelijk presenteerde George Westinghouse in 1886 een concurrerend netwerk voor de distributie van elektriciteit op basis van wisselstroom.
De overstap van gelijkstroom naar wisselstroom betekende een financiële nederlaag voor Edison, die een aanzienlijk deel van zijn inkomsten verdiende aan octrooirechten. Vooruitlopend op zijn nederlaag diende Edison een rechtszaak in voor schending van meer dan 10 patenten, maar de rechtbank besliste in zijn nadeel.
Het conflict tussen Thomas Edison en George Westinghouse, en zijn partner Nicola Tesla in de strijd om het gebruik van gelijk- of wisselstroom, kreeg de naam “de oorlog van de stromen” (Battle of the Currents).
Over dit grootschalige conflict tussen de grootste uitvinders van hun generatie werd de film “The Current War” gemaakt. De film ging in première op 9 september 2017 met de slogan “Wie de energie beheerst, beheerst de toekomst.”
Zoals eerder vermeld, probeerde Nicola Tesla, die in Edison’s laboratorium werkte, aan te tonen dat wisselstroom effectiever werd overgebracht over honderden kilometers. De toekomstige legendarische uitvinder stelde voor om het te gebruiken voor energiecentrales en generatoren, maar vond geen steun.
Deze “oorlog” tussen de concurrerende bedrijven “Edison Electric Light” en “Westinghouse Electric Corporation” duurde meer dan 100 jaar en eindigde eind november 2007 met de definitieve overgang van New Yorkse consumenten van gelijkstroom naar wisselstroom.

Interessante feiten over Thomas Edison
- Thomas Edison registreerde meer dan 1000 patenten in de VS, wat hem een van de meest productieve uitvinders in de geschiedenis maakt.
- Edison wordt gecrediteerd met de uitvinding van het eenvoudigste apparaat voor het maken van tatoeages. De aanleiding was vijf stippen op de linkeronderarm van Thomas en vervolgens het graveerapparaat Stencil-Pens, gepatenteerd in 1876. Maar Samuel O'Reilly wordt beschouwd als de vader van de tattoomachine.
- In 1877 vond Edison de fonograaf uit — het eerste apparaat voor het opnemen en afspelen van geluid, wat een revolutie teweegbracht in de muziekindustrie.
- Edison ontwikkelde de kinetoscoop — een van de eerste apparaten voor het weergeven van bewegende beelden, wat een belangrijke stap was in de ontwikkeling van cinema.
- Op Edisons geweten rust de dood van de olifant Topsy. Het dier had drie mensen gedood, waarna werd besloten het te doden. Hopend de “oorlog van de stromen” te winnen, stelde Edison voor om de olifant te executeren met een wisselspanning van 6000 volt, en hij legde het “spektakel” vast op film.
- In de biografie van de Amerikaanse genie is er een mislukte onderneming waarvoor zelfs een hele fabriek werd gebouwd om ijzer uit laagwaardige erts te halen. Zijn landgenoten lachten hem uit en beweerden dat het eenvoudiger en goedkoper was om te investeren in ijzerertsbronnen. Ze hadden gelijk.
- In 1911 bouwde Edison een onbewoonbaar huis van beton, inclusief vensterbanken en elektrische leidingen. Hij probeerde zich ook als meubelontwerper en presenteerde betonnen meubelstukken, maar dat werd eveneens een fiasco.
- Een van zijn bizarre ideeën was het ontwikkelen van een helikopter op buskruit. Een reeks explosies, die een deel van Edisons fabriek vernietigden, dwong hem de experimenten te staken.
- Met de uitvinding van de gloeilamp met een langere levensduur bracht Edison de mensheid een twijfelachtig voordeel — de nachtrust van mensen werd met 2 uur ingekort. Overigens kostten de berekeningen voor de verbetering van de gloeilamp hem 40.000 pagina’s aan notities.
- Het woord “hello”, dat een telefoongesprek inluidt, is ook een idee van Edison. Op 15 augustus 1877 stelde Edison voor dit woord te gebruiken als begroeting in een brief aan de president van een telegraafmaatschappij in Pittsburgh. In deze “strijd” stond hij tegenover Alexander Bell, de oprichter van de Amerikaanse telefonie, die voorstelde het woord “ahoy” te gebruiken (gebruikt bij de ontmoeting van schepen). Maar het woord “hullo” (afgeleid van “hello”) sloeg beter aan, zoals we nu kunnen zien.
15 feiten over Thomas Edison
U kunt ondertitels inschakelen in de videospeler en de vertaling ervan in elke taal selecteren in de instellingen
Edison versus Tesla
U kunt ondertitels inschakelen in de videospeler en de vertaling ervan in elke taal selecteren in de instellingen
Tesla's vrije energie
U kunt ondertitels inschakelen in de videospeler en de vertaling ervan in elke taal selecteren in de instellingen