Kenmerken van functionele voeding

Voeding is een van de belangrijkste factoren die de levensduur beïnvloeden.

Functionele voeding betekent het verkrijgen van de benodigde hoeveelheid mineralen, aminozuren, vitamines, koolhydraten, eiwitten en vetten via voedsel voor een volledig leven.

Er kunnen 3 componenten van functionele voeding worden onderscheiden die invloed hebben op gezondheid en langlevendheid. Dit zijn:

• Aantal geconsumeerde calorieën
• Voedingsstructuur
• Individuele voedingsmiddelen

 

Calorie-inname

Het aantal calorieën dat met voedsel wordt ingenomen, mag niet significant verschillen van het verbruik door ons lichaam.

De indicator die de noodzaak bepaalt om de calorie-inname te beperken of te verhogen, is de body mass index. Om je body mass index te berekenen, deel je je gewicht (in kilogrammen) door je lengte (in meters) in het kwadraat. Bijvoorbeeld, als je gewicht 80 kg is en je lengte 1,8 meter, dan is je body mass index 24,7.

Body mass index = Gewicht / Lengte²

Body mass index = 80 / (1,8 * 1,8) = 80 / 3,24 = 24,7

Een body mass index van 18,5 tot 25 wordt als normaal beschouwd.

Een body mass index lager dan 18,5 wijst op een te laag lichaamsgewicht.

Een body mass index van 25 tot 30 wijst op overgewicht. Alles boven de 30 is obesitas in verschillende gradaties.

Bij een body mass index boven de 30 moet men serieus overwegen om de gemiddelde dagelijkse calorie-inname permanent te beperken tot 80% van de berekende norm (die ongeveer 2500 kcal is, maar individueel moet worden bepaald), terwijl men de aanbevolen voedingsstructuur in acht neemt.

Bij een body mass index lager dan 18,5 is het daarentegen nodig om aan te komen.

 

Voedingsstructuur

Welke combinatie van voedingsmiddelen in het dagelijks dieet kan als optimaal voor functionele voeding worden beschouwd?

Het is een wijdverspreide opvatting dat vegetarisme de meest “gezonde” vorm van voeding is. Moderne wetenschappelijke onderzoeken laten echter zien dat er geen overtuigend bewijs is voor dergelijke conclusies.

Integendeel, er is bewijs dat vegetariërs door hun dieet bepaalde vitamines en noodzakelijke stoffen voor het lichaam missen, waardoor ze lijden aan verschillende ziekten. De gevaarlijkste zijn psychische stoornissen.

Vegetariërs vormen een heterogene groep bestaande uit semi-vegetariërs (die plantaardig voedsel, zuivelproducten, eieren en vis consumeren), ovo-lacto-vegetariërs (die plantaardig voedsel, zuivelproducten en eieren consumeren) en veganisten (die alleen plantaardig voedsel consumeren).

Volgens vegetarische ideologen hebben mensen die een vegetarisch dieet volgen, een betere gezondheid en leven ze langer dan niet-vegetariërs, omdat mensen die melk, zuivelproducten, vlees, eieren en vis consumeren, gezondheidsrisico's lopen.

In werkelijkheid zijn de gezondste mensen in Europa de inwoners van IJsland, Zwitserland en Scandinavië, die een grote hoeveelheid dierlijk voedsel consumeren.

Een meta-analyse van verschillende prospectieve onderzoeken heeft geen significante verschillen in sterfte als gevolg van colorectale kanker, maagkanker, longkanker, prostaatkanker of borstkanker en beroerte tussen vegetariërs en “ongeïnformeerde” gezonde mensen aangetoond.

Bij vegetariërs werd een lagere sterfte aan coronaire hartziekte waargenomen, waarschijnlijk vanwege de lagere niveaus van totaal cholesterol in serum, een lagere prevalentie van obesitas en een hogere inname van antioxidanten.

Het is vrij duidelijk dat voldoende consumptie van fruit en groenten, en niet het uitsluiten van vlees, voordelen voor de gezondheid oplevert.

Vegetarisme is helemaal geen functionele voeding, maar een vorm van voedingsbeperking. In een moderne overvoede samenleving is een beperking in voeding een pluspunt, maar alleen als het niet leidt tot een tekort aan voedingsstoffen.

Het consumeren van een kleine hoeveelheid vlees zou de levensduur van vegetariërs kunnen verlengen.

Artikelen over dit onderwerp:

Vegetarisme — voordeel of nadeel?

Wat is de schade van vegetarisme

Het zogenaamde “gescheiden dieet”, waarbij eiwitrijk voedsel apart van koolhydraatrijk voedsel wordt geconsumeerd, is ook erg populair en wordt als juist beschouwd.

Deze opvatting is echter ook niet wetenschappelijk onderbouwd. Als dergelijke voeding rationeel zou zijn, zou de evolutie ongetwijfeld twee spijsverteringskanalen hebben gecreëerd — een voor eiwitrijk voedsel en een andere voor koolhydraatrijk voedsel.

Meer over de schade van gescheiden voeding vertelden we in het artikel “Gescheiden voeding: misvattingen en feiten”.

Geen enkel dieet is een complete, uitgebalanceerde en functionele voeding. Voor een normaal leven zijn eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en sporenelementen in bepaalde verhoudingen nodig.

Van de bekende diëten komt de zogenaamde “mediterrane voeding” het dichtst in de buurt van het optimale. Lees er meer over hier ☛.

Vandaag de dag kan men stellen dat in het dieet van een persoon die een zo lang en gezond mogelijk leven wil leiden, zowel groenten, vis, vleesproducten, zuivelproducten, vet voedsel, granen en nog veel meer moeten zitten.

Variatie — dat is het allerbelangrijkste in voeding! Hoe gevarieerder je tafel, hoe completer en functioneler je voeding.

Mogelijk hangt de langlevendheid van de Japanners samen met hun voeding. Traditioneel Japans eten bestaat uit een verscheidenheid aan kleine gerechten, zowel groenten en fruit als koolhydraat- en vleesgerechten, vis en zeevruchten. Met andere woorden, een traditionele Japanse tafel vertegenwoordigt een enorme voedselvariatie die zorgt voor functionele voeding.

 

Algemene aanbevelingen voor functionele voeding

Het zou verkeerd zijn om strikte normen voor de consumptie van voedingsmiddelen aan te bevelen — daar zijn onvoldoende gronden voor.

Je kunt alles eten, rekening houdend met de totale calorie-inname.

Het belangrijkste principe van functionele voeding is als volgt. Twee derde van het dieet moet uit plantaardig voedsel bestaan, waaraan in kleine hoeveelheden dierlijke producten worden toegevoegd: vis en zeevruchten, een beetje vlees (100–150 gram 2–3 keer per week, bij voorkeur wit vlees), eieren, plantaardige en dierlijke vetten (olijfolie, kokosolie, boter, en bij voorkeur geklaarde boter, reuzel), kaas, kwark, zure room.

Als je vegetariër bent, is het raadzaam om ten minste vette vis, boter en eieren in je dieet op te nemen.

De meest schadelijke kookmethoden zijn hoge temperatuurmethoden (bakken, braden, grillen), waarbij een korst op het oppervlak ontstaat die kankerverwekkende stoffen en geglyceerde eiwitten bevat.

De meest nuttige kookmethoden zijn koken, stoven, magnetronbereiding.