Sosna Metuszelacha jest najstarszym drzewem na świecie

Matuzalem (Methuselah) — najstarsze drzewo na naszej planecie. Przybliżona ocena czasu kiełkowania nasienia, z którego wyrosło to drzewo, to 2831 rok p.n.e. (w związku z tym, na rok 2024, przybliżony wiek drzewa wynosi 4854 lata).

Mówiąc językiem naukowym, jest to najstarszy znany nauce organizm nieklonalny żyjący na Ziemi. Drzewo Matuzalem jest okazem sosny długowiecznej (Pinus longaeva).

Dlaczego ważne jest tutaj wspomnienie słowa „nieklonalny”? Istnieją starsze rośliny, które są klonalnymi koloniami. Większość drzew tworzy klonalne kolonie poprzez szerokie korzenie, które co pewien czas wypuszczają nowe pędy.

Na przykład zagajnik topoli Pando w USA, składający się z 47 000 drzew topoli osikowej, rośnie już od 80 000 lat (więcej czytaj w naszym artykule „Drzewo Pando — najcięższy żywy organizm”). Natomiast wiek podwodnej łąki rośliny morskiej Posidonia oceanica (szeroko znanej jako trawa Neptuna) w Morzu Śródziemnym wynosi około 100 000 lat.

Sosna długowieczna jest rozpowszechniona w Ameryce Północnej. Rośnie wysoko w górach stanów Utah, Nevada, we wschodniej części Kalifornii, Kolorado, Arizony i Nowego Meksyku. Te drzewa mają skręcone i rachityczne pnie, szczególnie te, które rosną na dużych wysokościach. Jednak sosna długowieczna charakteryzuje się bardzo długą żywotnością — do kilku tysięcy lat.

Drzewo Matuzalem rośnie na wysokości od 2 900 do 3 000 metrów nad poziomem morza w „Gaju Matuzalema” w pradawnym lesie sosnowym Bristlecone w Narodowym Lesie Inyo (Inyo National Forest), na wschodzie stanu Kalifornia (USA). Dokładna lokalizacja tego drzewa w gaju jest tajemnicą chronioną przez Służbę Leśną USA. Dokładne miejsce drzewa nie jest ujawniane w celu zapobieżenia wandalizmowi.

Sosna długowieczna, którą widzieliście na zdjęciu powyżej, faktycznie znajduje się w Gaju Matuzalema, jednak mało prawdopodobne, aby to był sławny Matuzalem. Jedno jest pewne — wygląda to drzewo fantastycznie!

Interesujące fakty o starszych drzewach

• Sosna Matuzalem została znaleziona w 1953 roku przez botanika Edmunda Schulmana. W 1958 roku opublikowano o tym artykuł w magazynie National Geographic. Ale po 10 latach odkryto starsze drzewo tego samego gatunku.
• W 1963 roku Donald Curry, młody student Uniwersytetu Północnej Karoliny w Chapel Hill, odkrył na górze Wheeler Peak (stan Nevada, USA) drzewo, którego wiek wynosił około 4 862 lata. Nazwał to drzewo Prometeusz, choć jest ono również znane jako WPN-114. Oznaczenie WPN-114 oznacza, że było to 114. drzewo, które Donald Curry badał w hrabstwie White Pine w Nevadzie.

  Uschnięte drzewo zostało ścięte w 1964 roku przez personel Służby Leśnej USA i podzielone na części, które trafiły do różnych miejsc do badań, choć w tym czasie jeszcze nie było wiadomo o jego rekordowym wieku. Uważano, że ścięty Prometeusz stał się ważnym czynnikiem w ruchu ochrony zarówno gatunku drzew Pinus longaeva, jak i fauny i flory góry Wheeler Peak i przyległych terenów.

  Początkowo Curry oszacował, że drzewo miało co najmniej 4 844 lat. Kilka lat później liczba ta została zwiększona do 4 862 przez Donalda Graybilla z Laboratorium Badań Słojów Drzewnych Uniwersytetu Arizony. Choć spory o starożytność tego drzewa trwają, wielu naukowców uważa, że Prometeusz może być jeszcze starszy — ponad 5 100 lat.

• Przez długi czas oficjalnie najstarszymi uznawano drzewo Prometeusz, ścięte w 1964 roku, oraz najstarszą żywą sosnę Matuzalem, której poświęcony jest ten artykuł. W Białych Górach Kalifornii znaleziono jeszcze starsze drzewo. Pomiary Toma Harlana, badacza z Laboratorium Badań Słojów Drzewnych Uniwersytetu Arizony, wykazały, że ma ono 5 062 lata na rok 2010.

  Jednak próbkę tego drzewa Tom Harlan trzymał w tajemnicy. Harlan zmarł w 2013 roku, i ani drzewo, ani rdzeń, który badał, nie zostały odnalezione, co uniemożliwia potwierdzenie wieku lub istnienia tego drzewa.

W poszukiwaniu najstarszego drzewa