
Recent scientific data has emerged, refuting the harm of fasting and demonstrating the benefits of fasting for health and longevity.
This is not about extreme forms of fasting, which can lead to degeneration and death. Usually, prolonged fasting refers to abstaining from food for 48-120 hours.
Only recently conducted studies shed light on the role of fasting for adaptive cellular responses of the body.
These processes are extremely complex for the unprepared reader, so we will try to convey the information in the most accessible form. Those who require in-depth knowledge on this issue can refer to the full texts of the studies through the links provided at the end of this article.
The results of a large study conducted by Valter Longo and Mark P. Mattson, titled “Fasting — Molecular Mechanisms and Clinical Applications,” refute the harm of fasting and show the enormous potential of using fasting for longevity and health improvement, as well as for slowing down aging processes.
Temporary abstinence from food reduces oxidative damage and inflammation, optimizes energy metabolism, and enhances cellular protection.
In humans, intermittent or periodic fasting serves as a protection against diabetes, cancer, heart disease, and neurodegeneration, promotes weight normalization, and helps with hypertension, asthma, and rheumatoid arthritis.
Studies in humans show that various forms of fasting can provide an effective weight loss strategy, slow down the aging process, and optimize health.
Thus, fasting has the potential to slow aging and can be beneficial for the prevention and treatment of diseases with minimal side effects.
Fasting through ketogenesis (the synthesis of ketone bodies, not to be confused with ketoacidosis) contributes to altering metabolism, lipolysis (the process of breaking down fats), and autophagy (self-cleaning from intracellular debris).

The effects of fasting on aging and diseases are viewed as responses to the evolutionary adaptation of mammals to periods of food scarcity. During fasting, cellular and molecular mechanisms responsible for protective effects are activated, allowing survival under conditions of complete or partial energy deprivation, avoiding age-dependent damage.
The mechanism of fasting is that it provokes adaptive cellular stress responses, which lead to increased ability to cope with severe stress and neutralize painful processes.
Fasting can have a positive effect on the prevention and treatment of cancer. As experiments show, multiple cycles of periodic fasting can be as effective as chemotherapy in treating certain types of cancer in mice.
Fasting can protect against cancer by reducing cellular DNA damage, as well as by apoptosis (self-destruction) of precancerous cells.
The idea that cancer can be treated with a week-long fast, which became popular several decades ago, may only be partially true, at least for some types of cancer, and may be ineffective for other types of cancer.
The effectiveness of prolonged fasting in cancer treatment needs to be tested in carefully planned clinical trials, which should study side effects, including the weakening of the immune system and increased susceptibility to certain infections.
Nevertheless, animal studies from various laboratories indicate that combining fasting with chemotherapy cycles significantly enhances the effectiveness of cancer treatment.

The study notes the beneficial effects of various forms of fasting on hypertension.
Research shows that there is significant potential for health and longevity, which periodic fasting in adult life can provide. Abstinence from food is important for maintaining optimal health and reducing the risk of many chronic diseases, especially those associated with overweight and a sedentary lifestyle.
Research documents refute the harm of fasting and confirm the positive effects of fasting on health indicators, including normalization of blood glucose levels, increased insulin sensitivity, normalization of blood pressure, reduction of body fat, reduction of atherogenic lipids (bad cholesterol), and inflammation.
However, fasting is not recommended for children and the elderly, as well as people with low body weight and patients with diabetes receiving insulin or insulin-like medications.
Extreme dietary interventions in old age may continue to protect against age-related diseases, but they can have a devastating effect on the immune system and the ability to respond to certain infectious diseases, wounds, and other problems.

According to fasting studies, fasting longer than 24 hours is recommended to be conducted under medical supervision and preferably in a clinic. For obesity management, 12-24 hour fasts are recommended for one or several days each week or month, combined with regular physical exercise.
Clinical and epidemiological data confirm the ability of fasting to slow down aging processes and protect against age-dependent diseases. The main factors involved in aging, which are aggravated by a gluttonous lifestyle, are slowed down due to energy restriction in the human body. These are:
- oxidative damage to proteins, DNA, and lipids;
- inflammation;
- accumulation of dysfunctional proteins and organelles;
- increased blood sugar and insulin.
Additional effects of fasting, which can be considered as potential “anti-aging” strategies, are:
- stimulation of autophagy (self-consumption of intracellular debris). Read more about this in our article “Autophagy – A Mechanism That Increases Lifespan”;
- inhibition of the mTOR pathway (preventing autophagy);
- ketogenesis (synthesis of ketone bodies).
Thus, periodic fasting cycles do not cause harm. On the contrary, they provide a more viable strategy for health and longevity than constant calorie restriction, which is dangerous due to the possibility of chronic malnutrition and has potentially adverse effects associated with excessive lowering of body mass index.
Links to studies refuting the harm of fasting:
W tym artykule przedstawimy dowody naukowe w najbardziej przystępnej formie, które obalają szkodliwość głodówki i świadczą o korzyściach głodówki dla zdrowia i długowieczności.

Pojawiły się świeże dane naukowe, obalające szkodliwość głodówki i świadczące o korzyściach głodówki dla zdrowia i długowieczności.
Nie chodzi o skrajną formę głodówki, która może prowadzić do degeneracji i śmierci. Zazwyczaj długotrwała głodówka oznacza powstrzymanie się od jedzenia przez 48–120 godzin.
Dopiero niedawno przeprowadzone badania rzucają światło na rolę głodówki w adaptacyjnych reakcjach komórkowych organizmu.
Procesy te są niezwykle złożone dla nieprzygotowanego czytelnika, więc postaramy się przekazać wam informacje w maksymalnie przystępnej formie. Ci zaś, którzy potrzebują dogłębnej wiedzy na ten temat, mogą zapoznać się z pełnymi tekstami badań pod linkami w końcu tego artykułu.
Wyniki dużego badania przeprowadzonego przez Waltera Longo i Marka P. Mattsona, zatytułowanego „Głodówka – mechanizmy molekularne i zastosowanie kliniczne”, obalają szkodliwość głodówki i pokazują ogromne potencjalne możliwości wykorzystania głodówki w celu długowieczności i wzmocnienia zdrowia, a także spowolnienia procesów starzenia.
Tymczasowe zrezygnowanie z jedzenia zmniejsza uszkodzenia oksydacyjne i stany zapalne, optymalizuje metabolizm energii i wzmacnia ochronę komórkową.
U ludzi przerywana lub okresowa głodówka służy ochronie przed cukrzycą, rakiem, chorobami serca i neurodegeneracją, wspiera normalizację masy ciała, a także pomaga przy nadciśnieniu, astmie i reumatoidalnym zapaleniu stawów.
Badania na ludziach pokazują, że różne formy głodówki mogą stanowić skuteczną strategię redukcji masy ciała, spowalniać proces starzenia i optymalizować zdrowie.
W ten sposób głodówka ma potencjał do spowolnienia starzenia i może być użyteczna w profilaktyce i leczeniu chorób przy minimalnych skutkach ubocznych.
Głodówka w wyniku ketogenezy (syntezy ciał ketonowych, nie mylić z kwasicą ketonową) sprzyja zmianom metabolizmu, lipolizie (procesowi rozkładu tłuszczów) i autofagii (samooczyszczaniu z wewnątrzkomórkowych śmieci).

Efekty działania głodówki na starzenie i choroby są rozpatrywane jako odpowiedzi na ewolucyjną adaptację ssaków do okresów braku jedzenia. W trakcie głodówki uruchamiane są mechanizmy komórkowe i molekularne odpowiedzialne za ochronne efekty, które pozwalają przetrwać w warunkach całkowitego lub częściowego braku źródeł energii, unikając uszkodzeń zależnych od wieku.
Mechanizm działania głodówki polega na tym, że wywołuje adaptacyjne reakcje komórkowego stresu, które prowadzą do zwiększenia zdolności do radzenia sobie z silnym stresem i neutralizowania procesów chorobowych.
Głodówka może mieć pozytywny efekt w profilaktyce i leczeniu raka. Jak pokazują eksperymenty, wielokrotne cykle okresowej głodówki mogą być równie skuteczne jak chemioterapia w leczeniu niektórych rodzajów raka u myszy.
Głodówka może chronić przed rakiem poprzez zmniejszenie uszkodzeń DNA komórek oraz przez apoptozę (samounicestwienie) komórek przedrakowych.
Pomysł, że raka można leczyć tygodniową głodówką, który stał się popularny kilka dekad temu, może być jedynie częściowo prawdziwy, przynajmniej dla niektórych rodzajów raka i może okazać się nieskuteczny dla innych rodzajów raka.
Skuteczność długotrwałej głodówki w leczeniu raka należy sprawdzić w starannie zaplanowanych badaniach klinicznych, w których powinny być zbadane skutki uboczne, w tym osłabienie układu odpornościowego i zwiększenie podatności na niektóre infekcje.
Niemniej jednak badania na zwierzętach z różnych laboratoriów świadczą o tym, że połączenie głodówki z cyklami chemioterapii znacznie zwiększa skuteczność leczenia raka.

Badania wskazują na korzystny wpływ różnych form głodówki na nadciśnienie.
Badania pokazują duży potencjał zdrowotny i długowieczność, które może zapewnić okresowa głodówka w dorosłym życiu. Powstrzymywanie się od jedzenia jest ważne dla utrzymania optymalnego zdrowia i zmniejszenia ryzyka wielu chorób przewlekłych, zwłaszcza związanych z nadwagą i siedzącym trybem życia.
Badania dokumentalnie obalają szkodliwość głodówki i potwierdzają pozytywne efekty głodówki na wskaźniki zdrowia, w tym normalizację poziomu glukozy we krwi, zwiększenie wrażliwości na insulinę, normalizację ciśnienia krwi, zmniejszenie tkanki tłuszczowej w organizmie, zmniejszenie poziomu aterogennych lipidów (złego cholesterolu) i stanów zapalnych.
Jednak głodówki nie są zalecane dzieciom i osobom starszym, a także osobom z niedowagą i pacjentom z cukrzycą przyjmującym insulinę lub leki podobne do insuliny.
Ekstremalne interwencje dietetyczne w podeszłym wieku mogą być kontynuowane w celu ochrony przed chorobami związanymi z wiekiem, ale mogą mieć destrukcyjny wpływ na układ odpornościowy i zdolność do reagowania na niektóre choroby zakaźne, rany i inne problemy.

Zgodnie z badaniami głodówka trwająca ponad 24 godziny jest zalecana pod nadzorem lekarza i najlepiej w klinice. W celu walki z otyłością zalecane są 12–24-godzinne głodówki przez jeden lub kilka dni każdego tygodnia lub każdego miesiąca, w połączeniu z regularnymi ćwiczeniami fizycznymi.
Dane kliniczne i epidemiologiczne potwierdzają zdolność głodówki do spowolnienia procesów starzenia i ochrony przed chorobami zależnymi od wieku. Główne czynniki zaangażowane w starzenie, które nasilają się w wyniku obżarstwa, spowalniają się w wyniku ograniczenia energii w organizmie człowieka. To:
- uszkodzenia oksydacyjne białek, DNA i lipidów;
- stany zapalne;
- nagromadzenie dysfunkcyjnych białek i organelli;
- wzrost poziomu cukru we krwi i insuliny.
Dodatkowymi efektami głodówki, które mogą być rozważane jako potencjalne strategie „anty-aging” (przeciw starzeniu się), są:
- stymulacja autofagii (samozjadanie wewnątrzkomórkowych śmieci). Więcej na ten temat przeczytasz w naszym artykule „Autofagia – mechanizm zwiększający długość życia”;
- hamowanie szlaku mtor (przeszkadzającego autofagii);
- ketogeneza (synteza ciał ketonowych).
W ten sposób okresowe cykle głodówki nie powodują szkody. Wręcz przeciwnie, zapewniają bardziej żywotną strategię zdrowia i długowieczności niż stałe ograniczenie kalorii, które jest niebezpieczne z powodu możliwości chronicznego niedożywienia i ma potencjalnie niekorzystne skutki związane z nadmiernym obniżeniem wskaźnika masy ciała.
Linki do badań obalających szkodliwość głodówki:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3946160/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4102383/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3913690/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3208565/